کاربرد تکنولوژی در آموزش زبان انگلیسی
فن آوری های موجود در آموزش زبان انگلیسی و کاربرد آن ها
- ابزار های مختص مدرسه یا کلاس درس
- سیستم مدیریت دورۀ درسی (CMS)
- وایت برد هوشمند (تعاملی)
- پوشه مجازی (E-portfolio)
- ابزارهای مطالعۀ فردی
- پیکره زبانی
- فرهنگ لغت الکترونیکی
- یادداشت گذاری یا حاشیه نویسی الکترونیکی
- سیستم آموزش هوشمند
- برنامه های تصحیح دستور زبان
- برنامۀ تلفظ و نرم افزار تشخیص خودکار گفتار (ASR)
- فعالیت های گروهی مبتنی بر شبکه
- دنیای مجازی یا بازی واقعی
- چَت (گفتگوی برخط)
- شبکه های اجتماعی
- بلاگ
- انجمن (فورم)
- ویکی
- موبایل و وسایل قابل حمل
- تبلت یا PDA
- آی پاد (iPod)
- گوشی همراه یا تلفن هوشمند
1 . فناوری های مختص مدرسه یا کلاس درس
1.1 سیستم مدیریت دورۀ درسی (CMS): با استفاده از برنامۀ کاربردی متصل به سِرور، مواد درسی و خدمات لازم برای آموزش از راه دور و یا ترکیبی (از قبیل برنامۀ درسی، متون لازم، برنامه زمانی و غیره) ارائه می گردد. CMS از طریق اینترنت در دسترس معلمان و دانش آموزان قرار می گیرد.
کارایی:
- قابلیت به اشتراک گذاری مواد درسی و دسترسی به محتویات در هر زمان و مکان
- تسهیل در ساماندهی محتوای درسی و ارتباط بین معلم و زبان آموز
1.2 . وایت برد هوشمند (تعاملی): یک نمایشگر تعاملی که دارای تجهیزات زیر است: یک کامپیوتر، یک نورافکن و یک پنل نمایشگر با صفحۀ لمسی که به دیوار نصب می شود. نورافکن، تصویر کامپیوتر را روی پرده نشان می دهد که تمام دانش آموزان می توانند سر کلاس به راحتی آن را ببینند.
کارایی:
- ترغیب به فعالیت های تعاملی و تشویق معلم و شاگرد به کار گروهی
- افزایش انگیزه در بین دانش آموزان و بهبود نگرش آنها نسبت به یادگیری زبان
- ادغام محتوای آموزشی معتبر اینترنت با دروس کلاسی
1.3 . پوشه مجازی(E-Portfolio): یک آرشیو دیجیتالی از کارهای دانش آموزان که پیشرفت، دستاوردها و تجربیات شان در آن ضبط و ثبت شده است.
کارایی:
- حمایت از خوداتکایی زبان آموزان و اجرای ارزیابی توسط خود زبان آموز
- تأکید بر فرآیند یادگیری به جای تأکید صرف بر نتایج آن
- تسهیل در تنظیم اهداف یادگیری و گسترش امهارت های خودارزیابی
2 . ابزارهای مطالعۀ فردی
1.2. پیکره زبانی (Corpus): مجموعه ای از اشکال زبان گفتاری، نوشتاری و یا هر دو. این موارد از حیث طرح (اندازۀ ثابت یا اندازۀ قابل افزایش) محتوا (عمومی یا اختصاصی) و رسانه (نوشتاری یا گفتاری) با هم فرق می کنند.
کارایی:
- امکان دسترسی به دادۀ های غنی و معتبر
- دسترسی گسترده به داده های زبانی
- ترغیب به یادگیری القایی حاصل از داده ها
2.2. فرهنگ لغت الکترونیکی: یک فرهنگ لغت الکترونیکی به شکل دستی یا آنلاین
کارایی:
- جستجوی سریع برای یک آیتم واژگانی که باعث می شود مراجعه به کلمات جدید در روند روخوانی اختلالی ایجاد نکند.
- توجه به راه های مختلف جستجوی لغت و سبک های یادگیری
- شخصی سازی جستجو و دقت بیشتر در انجام آن
2.3. یادداشت گذاری یا حاشیه نویسی الکترونیکی: یک مرجع به شکل لینک اصلی که به زبان آموز این امکان را می دهد تا حین خواندن یک متن الکترونیکی به یادداشت ها (ترجمه های مختص به متن، جمله یا کلمه) یا حاشیه نویسی ها (اطلاعات توضیحی یا زمینه ای) دسترسی پیدا کند.
کارایی:
- امکان جستجوی مؤثر برای کلمات جدید و قابلیت چند رسانه ای
- تسهیل درک مطلب و یادگیری آگاهانۀ واژگان
2.4. سیستم آموزش هوشمند: برنامه ای که با آموزش مستقیم و سفارشی و یک بازخورد، وجود معلم را برای زبان آموز شبیه سازی می کند. چنین سیستمی شامل 4 بخش است: یک واسطه (platform)، یک مدل تخصصی (میزان دانشی که زبان آموز قرار است کسب کند)، مدلی از دانش آموز (دانش فعلی زبان آموز) و مدلی از معلم (که با استفاده از اختلاف های مشخص بین دانش آموز و مدل های تخصصی، بازخورد مناسبی را ارائه می دهد(.
کارایی:
- آموزش مناسب به زبان آموزان انفرادی
- ایجاد بازخوردی سریع و خاص به صورت سیستماتیک
- به کارگیری تکالیف زبانی در آموزش زبان
2.5. برنامه های تصحیح دستور زبان: برنامه ها یی طراحی شده است که ساختار متن نوشته شده را از حیث دستور زبان ارزیابی می کند. در این برنامه ها املای کلمات هم بررسی می شود و با برنامه های پردازش لغوی همراه هستند.
کارایی:
- تشخیص خطاهای مربوط به صرف و نحو
- ایجاد داده های سریع و ارائه بازخورد از سوی زبان آموزان
2.6. برنامۀ تلفظ ونرم افزار تشخیص خودکار گفتار (ASR): فرد از طریق میکروفون با کامپیوتر صحبت می کند و این فناوری کامپیوتری کلمات وی را شناسایی می کند. ASR اغلب بخشی از نرم افزار تلفظ کلام است که پارامترهای ویژۀ زبان آموز را از قبیل واج شناسی یا آواهای خاص شناسایی می کند و بازخورد ارائه می دهد.
کارایی:
- مقایسۀ تلفظ زبان آموز از نظر صوتی با تلفظ صحیح و ارائۀ بازخورد
- ایجاد فرصت برای زبان آموز برای تمرین توانایی گفتاری به صورت انفرادی در مرحلۀ خود انتخابی
- ایجاد شرایط انجام مکالمه با کامپیوتر
3. فعالیتهای گروهی مبتنی بر شبکه
3.1. دنیای مجازی یا بازی واقعی: دنیای مجازی برنامه ای است که به زبان آموزان این امکان را می دهد که در محیطی سه بُعدی و گرافیکی تصویر یک کاراکتر را جابجا کنند یا از آن تجسمی داشته باشند. بازی جدی یک محیط مجازی یا یک بازی قدیمی کامپیوتری است که فعالیت هایش توسط یک برنامه محدود یا هدایت می شوند و کاربران یک هدف یا اهداف مشخصی برای محاسبه و تخمین دارند.
کارایی:
- ایجاد فضای مجازی ارتباط با دیگران
- کمک به زبان آموزان در جهت یابی از طریق محیط های شبیه سازی شده شامل مکان های مدل سازی شدۀ زبان هدف و ادغام موارد مرتبط از لحاظ فرهنگی
- تشویق به نقش گذاری از طریق تجسم بخشیدن به کاراکترهای مختلف در چهارچوب یک سناریو
3.2 چَت (گفتگوی برخط): شکلی از ارتباط همزمان از طریق کامپیوتر: هم به صورت نوشتاری و هم صوتی
کارایی:
- ضبط لیست تعامل ها که بعدها می توان از آن پرینت گرفت و به عنوان ابزار تخمین از آن استفاده کرد.
- ایجاد ارتباط و همکاری بین خود زبان آموزان و یا بین زبان آموزان و گویشوران بومی بدون محدودیت فاصله یا مکان
3.3. شبکه های اجتماعی: از این نوع، فیس بوک و MySpace معروف ترین نمونه ها هستند که امکان ارتباط و همکاری بین افراد هم سنخ را فراهم می کنند. کاربران با ایجاد صفحه های پروفایل دربارۀ خودشان در شبکۀ اجتماعی حضور می یابند و بر اساس موقعیت جغرافیایی، تمایلات، ارتباطات یا دوستی ها به شبکه ها می پیوندند.
کارایی:
- حمایت از شبکه سازی بین کاربران و نیز توانایی برقراری ارتباط با افرادی که تمایلات یکسان دارند.
- ایجاد تعامل بین گویشوران بومی و سایر زبان آموزان
- امکان برقراری ارتباط همزمان
3.4. بلاگ: یک کاربرد وب که با اجازۀ صاحب بلاگ، مدخل ها را با زمان و تاریخ نشان می دهد و برای سایر کاربران وب نیز قابل دسترسی است.
کارایی:
- حمایت از بلاگ شخصی و ایجاد بازخورد به شکل درج نظر در پست های بلاگ
- تشویق به یادگیری جمعی و گروهی
3.5. انجمن (فورم): یک سیستم برای ارسال همزمان پیام ها به چندین دریافت کننده. پیام ها طبق عنوان پشت سر هم قرار می گیرند و اطلاعیۀ بروز رسانی به ایمیل کاربر فرستاده می شود.
کارایی:
- ساماندهی بحث ها طبق ردۀ موضوعی
- ایجاد تبادل اطلاعاتی آنلاین بدون محدودیت زمانی و مکانی
3.6. ویکی: یک وب سایت که در آن کاربران متعدد می توانند پست بگذارند و یا اطلاعات را ویرایش کنند.
کارایی:
- کمک به زبان آموزان و مدرسان برای دسترسی آسان به اطلاعات طبق موضوعات منظم شده
- ایجاد همکاری در پروژه های داخل کلاس (in-class)
- حمایت از ویرایش آزادانۀ محتوا
4. موبایل و وسایل قابل حمل
4.1. تبلت یا PDA
کامپیوتر شخصی یا همان تبلت قابل حمل است و صفحۀ لمسی دارد. PDA یک مویابل دستی است که ویژگی های بسیاری را یکجا جمع کرده است که هم اکنون در هر موبایلی وجود دارد مثل: تقویم، فهرست مخاظبان، پردازش کلمه، و طبق OS دارای کاربردهای اکسِل، پاورپوینت و Adobe Reader
کارایی:
- تبدیل دادۀ کامپیوتری مکتوب به زبان هدف
- ذخیرۀ دیاگرام ها و نمایه ها به طور دیجیتالی
- اجرای نرم افزار آموزشی روی وسیلۀ قابل حمل برای یادگیری زبان
4.2. آی پاد (iPod): وسیلۀ قابل حمل پخش کنندۀ موسیقی که توسط شرکت Apple ساخته شده است و نیز می توانند به عنوان ذخیره کنندۀ داده های خارجی عمل کنند که ظرفیت حافظه ای زیادی دارد. از آی پاد می توان برای دانلود فیلم ها و برنامه های تلویزیونی استفاده کرد و صفحۀ پخش آن کوچک تر است. با آی پاد می توان پادکست ها، فایل های صوتی و تصویری و یا سایر فایل های دیجیتالی را دانلود کرد.
کارایی:
- توانایی دانلود و آپلود داده ها
- دستیابی به اطلاعات از طریق پادکست های یادگیری زبان و پخش تلویزیونی با زبان معیار
- امکان ضبط نمونه های شفاهی یا تمرین ها به صورت دیجیتالی برای زبان آموزان و آپلود آنها برای معلمان و بررسی دقیق آنها
4.3. گوشی همراه یا تلفن هوشمند: موبایل یک گوشی همراه است و تلفن هوشمند همان گوشی همراه است که قابلیت های پیشرفته ای دارد و از لحاظ کاربردی مثل کامپیوتر شخصی عمل می کند. گوشی هوشمند دارای یک صفحه کلید یا سایر ابزار نوشنتن متن، قابلیت اینترنت و ایمیل دارد و می توانند سیستم عامل و نرم افزارهای مرتبط را اجرا کند.
کارایی:
- دسترسی به اینترنت از طریق موبایل
- امکان استفاده از فعالیت های یادگیری زبان به صورت نوشتاری و تصویری
- تسهیل رابطۀ زبان آموز با زبان آموز و رابطۀ معلم با زبان آموز و انجام فعالیت های یادگیری
قدرت ادلّه (دلیل)
در این مطالعه بین حمایت تجربی قوی، متوسط و ضعیف از ادعاهای تعمیم داده شده تمایز قائل شدیم که مربوط به اثربخشی کاربرد فناوری در یادگیری و تدریس زبان خارجی است.
دلیل
فناوری های مدرسه ای یا مختص به کلاس درس: ابزار مربوط به برنامۀ درسی برای تدریس و ارزیابی.
سیستم مدیریت دورۀ درسی (CMS)
تا آنجا که می دانیم فقط در یک تحقیق چاپ شده، بین اثربخشی کاربرد CMS و جایگزین های سنتی و غیرتکنولوژیک مقایسه انجام شده است. سانپرازرت (2009) تأثیر کاربرد CMS بر استقلال زبان آموز را بررسی نمود؛ وی در مورد 57 زبان آموز تایلندی مطالعه کرد که به دو گروه آزمایشی (کاربرد CMS) و گروه کنترل (بدون کاربرد CMSولی با موارد آموزشی مشابه) تقسیم شده بودند. سانپرازرت بر اساس تحلیل های کمّی از پرسسش نامه های قبل و بعداز دور و تحلیل کیفی از ژورنال های زبان آموز نتیجه گرفت کاربرانی که از CMS استفاده کردند، زبان آموزان مستقل تری شدند که اعتماد به نفس بیشتری داشتند و اینکه کاربرد CMS می تواند به افزایش حس استقلال زبان آموز کمک کند.
علی رغم کمبود شواهد در زمینۀ اثربخشی CMS ، اِس کاری (1999) در مطالعۀ موردی از کاربرد WebCT برای سمیناری در زمینۀ سطح فارغ التحصیلی زبان دوم، CMS را به عنوان مهم ترین نوآوری توصیف نمود که در مورد پیشرفت کیفی و افزایش تعامل زبان آموزی در این سمینار کاملاً مشهود بود چون باعث افزایش پیشرفت زبان آموزان در درک مطلب دانشگاهی و تولید آثار دانشگاهی شد. با این وجود، واویک (2005) اینگونه بیان نموده است: "ویژگی های تعاملی مربوط به CMS که در دانشکده بکار رفته است، ویژگی هایی بودند که در روند یادگیری دانشجویان به بیشترین حد نشان داده شده است شامل به اشتراک گذاری موارد آموزشی بین دانشجویان، بازخورد دانشکده از انتصاب ها، و متون آنلاین".